Robotaksi Paradoksu: Otonom Araçlar İnsan Tarafından Sürülen Sarı Taksileri Yeniden Değerli Hale Nasıl Getirebilir İlk bakışta, otonom araçlar (AV'ler) Uber $UBER ve Lyft $LYFT'in başladığı şeyi tamamlamaya hazır görünüyor: insan sürücülü taksilerin tamamen yerinden edilmesi. Robotaxis, daha düşük maliyetler, daha az kaza ve işçi kısıtlamaları olmadan 24 saat hizmet vaat ediyor. Çoğu şehirde bu yol kaçınılmaz görünüyor. Ancak New York Şehri, yoğunluk, düzenleme ve sembolizmle tanımlanan farklı bir mantıkla faaliyet gösteriyor. Bu ortamda, AV'lerin yaygın olarak benimsenmesi, yapay zihinlere aykırı bir sonuç doğurabilir: insan sürücülü sarı kabinin teknolojiden değil, onun tarafından korunan, nadir ve premium bir hizmet olarak yeniden canlanması. Orijinal Ders: Sınırsız Tedarik Madalyon Değerini Yok Ettiğinde Onlarca yıl boyunca New York'un taksi madalyon sistemi klasik kıtlığa dayalı bir tekel olarak işlev gördü. Yaklaşık 13.500 madalyon—sokak dolu sarı taksileri işletmek için gereken lisanslar—büyük talebe sahip bir şehre hizmet ediyordu. Bu sabit arz, madalyon fiyatlarını 2013'teki zirvede 1 milyon doların üzerine çıkardı. Çöküş, uygulama tabanlı yolculuk paylaşımı ile birlikte geldi. Şirketler neredeyse sınırsız arzı tercih etti ve tanıttı. On binlerce araç madalyon olmadan piyasaya girdi ve fiyatlar tahmin edileceği gibi çöktü. Ders basitti: arz kısıtlamaları ortadan kaldırılır, kıtlık primleri ortadan kalkar. Düzenleyici Dönüş: AV'ler İki Katmanlı Bir Ulaşım Sistemini Mümkün Kılıyor Otonom araçlar bu dinamiği tersine çeviriyor—piyasayı dolup taşarak değil, düzenleyicilerin makine ve insan kaynaklı hizmetler arasında keskin bir ayrım yapmasını sağlayarak sağlıyor. AV'ler olgunlaştıkça, kanıtlar giderek insan sürücülerden önemli ölçüde daha güvenli olduklarını gösteriyor. Şirketler gibi şirketlerin büyük ölçekli dağıtımları, mil başına ciddi yaralanmaya yol açan ve ciddi kaza sayısını dramatik şekilde azaltıyor. Buna karşılık, trafik kazalarının ezici çoğunluğundan insanlar sorumludur. Bu güvenlik açığı, güçlü ve siyasi açıdan savunulabilir bir düzenleyici hamleye kapı açıyor: New York City, insan sürücülerin Uber ve Lyft gibi araç hala platformlarından girmesini yasaklayabilir—ancak sarı taksileri açıkça sadece insan sürücüler için ayırabilir. Bu radikal değil. Mevcut düzenleyici içgüdülerle uyumludur: Risk ayrımcılığı — Eğer AV'ler daha güvenli ve daha öngörülebilirse, düzenleyiciler sadece otonom filoları kullanmasını gerektiren araç halli platformlarını talep edebilir. Sorumluluk yönetimi — Sigorta piyasaları, insan kaynaklı yolculuk hailini daha yüksek primler nedeniyle ekonomik olarak uygulanamaz hale getirebilir. Platform hesap verebilirliği — Uygulama tabanlı sistemler, sokak dolu hizmetlerinden daha kolay standartlaştırılır ve otomatikleştirilir. Kültürel koruma — Sarı taksiler sadece lojistik katmanı değil, düzenlenmiş kamuya açık bir kurumdur. Bu çerçeve altında Uber bir robotaksi ağı haline gelir. Sarı taksiler, insan sürücüyle yolculuk yapmanın tek yasal yolu haline gelir. Kıtlık Yeniden Yaratıldı: Madalyonlar İnsan Varlığına Verilen Lisanslar Olarak İnsan sürücülerin Uber ve Lyft'ten yasaklanması ama sarı taksi sisteminde korunması durumunda, taksi madalyonu orijinal ve şimdi geliştirilmiş—rolünü geri kazanır: giderek daha fazla makineler için optimize edilen bir şehirde insan odaklı deneyimi sunma lisansı. Önemli olarak, bu kıtlık artık tesadüfi değildir. Kasıtlı, güvenlik açısından gerekçelendirilmiş ve böyle kurumlar tarafından uygulanabilir. Böyle bir rejimde: İnsan aracı arzı azalıyor. Madalyonlar özel kapı haline gelir. Fiyatlar talebin patlaması değil, arzın dramatik şekilde daralması nedeniyle toparlanır. İnsan Primi: Talep Neden Devam Ediyor

Ucuz ve verimli robot eksenlerle dolu bir şehirde bile, insan sürücülü sürüşlere olan talep yok olmayacak. Bunun yerine, seçici ve premium hale gelir. İnsanlar sarı taksilere daha fazla ödeme yapacaklar çünkü bunlar şunları sunuyor: Otantiklik ve sembolizm — Sarı taksi, yaşayan bir New York eseri olarak. Psikolojik rahatlık — Tam özerklikle rahatsız olan sürücüler için insan varlığı. Sosyal etkileşim — Sohbet, yerel bilgi, uyum sağlama. Uç durum yargısı — İnsanların makinelerin alışılmadık veya duygusal durumlarla mücadele ettiği halde zorlanıyor. Daha yüksek sigorta ve işçilik maliyetleri doğal olarak ücretleri yükseltir—ancak bu, prim konumunu zayıflatmaktan çok pekiştirir. Neden bu ters hissettiriyor—ama değil Uber, malzemeyi sonsuz hale getirerek madalyon değerini yok etti. Otonom araçlar, insan sürüşünü nadir hale getirerek bunu yeniden sağlayabilir. Temel anlayış, teknolojinin eski sistemi her zaman ortadan kaldırmadığıdır; bazen onu korunaklı bir nişe zorla kabul eder. Plaklar, film kameraları ve mekanik saatler varsayılan olarak değil, kasıtlı seçimler olarak hayatta kaldı. Sarı taksiler de aynı yolu takip edebilirdi. Sonuç: Makineler kabini öldürmez—onu özler New York Şehri'nde, otonom araçların sarı taksileri ortadan kaldırması pek olası değil. Bunun yerine, bu kişiler de onları yükseltebilir. Uber'in tamamen otonom olduğu ve sarı taksilerin açıkça insan kaynaklı olduğu bir gelecek, taksiyi bir maldan kültürel ve deneyimsel bir hizmete dönüştürüyor. O dünyada, taksi madalyonları artık düzenleyici başarısızlığın kalıntıları değil—makinelerin taklit edemeyeceği bir şeye bağlı nadir varlıklardır: direksiyon başında bir insan. Paradoks zariftir: Robotaxis sonunda taksi sürücüsünü kurtarabilir—onlarla rekabet ederek değil, onları yerini dolduramaz hale getirerek.