Hoe komt het dat Europa rijker en meer ontwikkeld was vóór de Romeinse verovering dan aan het einde van het Rijk? Omdat het Romeinse Rijk Rome alleen verrijkte om de rest van Europa - en zichzelf als gevolg daarvan - te VERNIETIGEN... Het Rijk was niet een generator van rijkdom, maar het meest geavanceerde extractiemechanisme van de oudheid. Het gedroeg zich als een kanker. Het argument over de levensstandaard is een afleiding; wat telt is de systemische veerkracht. Het pre-Romeinse Europa was een complex netwerk van gedecentraliseerde, hoog aangepaste samenlevingen uit de IJzertijd - de Kelten, de Iberiërs, de Germanen - die lokaal zelfvoorzienend en antifragiel waren. Rome vernietigde deze diverse ecologische veerkracht en verving het door een broze, gecentraliseerde hiërarchie die uitsluitend was ontworpen om middelen van een productieve periferie naar een parasitaire kern te leiden. Rome legde een imperialistische monocultuur op - een gestandaardiseerd "beschavingspakket" van zware verstedelijking, staande legers en complexe bureaucratieën - die in veel van de veroverde gebieden fundamenteel onhoudbaar was. Deze gedwongen homogeniteit verpletterde hooggespecialiseerde lokale economieën die zich gedurende millennia hadden ontwikkeld. De "ontwikkeling" waar Rome mee pronkte, was vaak een hulpbronnenintensieve façade, een "modernisering" die het land van zijn natuurlijke kapitaal beroofde om een architectonische en administratieve overhead te onderhouden die de onderliggende samenlevingen zich eigenlijk niet konden veroorloven. Het was geen groei; het was de liquidatie van langetermijnactiva voor kortetermijnimperiaal verbruik. Het bewijs van deze systemische mislukking ligt in de terminale staat van de onderneming. Het Europa dat Rome tegenkwam was krachtig, in expeditie en demografisch dynamisch. Het Rijk voedde zich gewoon met dit. Toen, het Europa dat Rome achterliet in het Westen tijdens de 5e eeuw was een uitgehold ruïne: ontvolkt, deurbaniseerd en economisch verwoest. De zogenaamde "Donkere Eeuwen" waren niet slechts het resultaat van barbaarse invallen; het waren de onvermijdelijke deleveraging van de Romeinse bubbel. Het Rijk had maximale entropie bereikt, de organische vitaliteit van het continent verbruikend om een paar eeuwen van gecentraliseerd excess te voeden, en liet een vacuüm achter dat een millennium nodig had om weer te vullen.