Aangenaam klinkende woorden zijn gemakkelijker te onthouden, toont experiment met pseudowoorden aan | Universiteit van Wenen Welke woorden vinden we mooi? En blijven mooi klinkende woorden beter in het geheugen hangen? Een nieuwe studie onder leiding van taalkundige Theresa Matzinger van de Universiteit van Wenen suggereert dat de fonemische samenstelling van woorden invloed heeft op hoe mooi we ze waarnemen en hoe goed we ze onthouden. De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift PLOS One. Terwijl Engelse woorden zoals harmony, lullaby of melody voor veel mensen zacht en aangenaam klinken, worden drudge, blunt of moist vaak als hard of onaangenaam ervaren. Lange tijd hebben onderzoekers gespeculeerd over waarom sommige woorden aangenaamheid oproepen terwijl andere onaangenaam klinken. Tot nu toe was het echter onduidelijk of we het geluid zelf werkelijk mooi vinden of dat onze waarneming van schoonheid voornamelijk wordt gevormd door de betekenis van een woord. Een nieuwe studie onder leiding van Theresa Matzinger benaderde deze vraag met een nieuwe methode: de onderzoekers testten kunstmatige pseudowoorden zonder betekenis (bijv. clisious, smanious, drikious) op hun esthetische klankkwaliteiten. Dit stelde hen voor het eerst in staat om te onderzoeken hoe geluiden alleen, onafhankelijk van betekenis, de waarneming beïnvloeden. Het team onderzocht ook of de esthetische kwaliteiten van geluiden van invloed waren op hoe gemakkelijk de woorden konden worden geleerd. Eufonie beïnvloedt wat we onthouden Voor de studie hoorden en zagen 100 Engelstalige deelnemers verschillende pseudowoorden die opzettelijk, op basis van eerdere anekdotische beschrijvingen, waren ontworpen om "aantrekkelijk", "neutraal" of "onaantrekkelijk" te klinken. Eerst werd de deelnemers gevraagd om de woorden te leren en te onthouden; later werden ze gevraagd om ze te herinneren. Ten slotte beoordeelden ze hoe mooi ze elk woord vonden. "We hebben ontdekt dat de woorden die de deelnemers het beste herinnerden ook de woorden waren die ze als het mooiste beoordeelden - maar dit waren niet altijd de woorden die wij, als onderzoekers, oorspronkelijk hadden ontworpen om de mooiste te zijn," legt Matzinger uit. Eerdere studies over woord schoonheid waren daarom waarschijnlijk sterk beïnvloed door de betekenis van woorden, wat de esthetische kwaliteiten van de geluiden kan hebben overschaduwd. De resultaten wijzen op een nauwe relatie tussen fonetische schoonheid en memorabiliteit. "Of we dingen beter onthouden omdat we ze mooi vinden, of ze mooi vinden omdat we ze gemakkelijker kunnen onthouden, blijft een open vraag," zegt Matzinger. Het is ook mogelijk dat bepaalde klankcombinaties bekender aanvoelen omdat ze vaak voorkomen in de moedertaal, en dat deze bekendheid ze zowel esthetisch aantrekkelijker als gemakkelijker te onthouden maakt, vergelijkbaar met het effect van bekende melodieën in muziek. Gevolgen voor taalverwerving, reclame en taalverandering De studie biedt nieuwe inzichten in de esthetische waarneming en leerbaarheid van taal. Deze verbanden kunnen implicaties hebben voor (vreemde) taalverwerving, marketingstrategieën en zelfs taalverandering over generaties. "Bepaalde klankpatronen kunnen in talen blijven bestaan omdat ze aangenaam klinken, terwijl andere kunnen verdwijnen omdat we ze minder aantrekkelijk vinden," speculeert Matzinger.