Sıfır Bilgi Kanıtı Nedir ve Rezerv Kanıtı (PoR) Raporlarını Nasıl Geliştirebilir?

Ödeme gücünü kanıtlamak isteyen merkezî borsalar için düzenli aralıklarla ve şeffaf bir şekilde Rezerv Kanıtı (PoR) raporları yayımlamak çok önemlidir.

OKX olarak, sahip olduğumuz toplam zincir üstü varlıkların miktarının, kullanıcılarımızın yatırdıkları varlıkların toplamına eş değer veya bu miktardan daha fazla olduğunu kanıtlamak için Merkle ağacı doğrulaması kullanıyoruz. Her ne kadar önemli bir ilerleme olsa da yine de gizlilik bakımından bunun çok ideal olduğu söylenemez. Dolayısıyla yakında mevcut Merkle ağacı çözümü üzerinde gerçekleştirilecek yeni bir yükseltme ile kullanıcı gizliliğini artırırken maksimum şeffaflık sağlamak amacıyla sıfır bilgi (zk) kanıtlarından yararlanılacaktır. Bu yazıda, basit ve genel bir anlatımla, sıfır bilgi kanıtlarının çalışma şeklini ve mevcut PoR raporlarını nasıl geliştirebileceğini açıklıyoruz. 👇

Rezervlerimizi Doğrulayın

Genel Bakış

• Rezerv Kanıtı (PoR): Merkezî kripto borsalarının ödeme güçlerini kanıtlamaları için bir yöntemdir.
• PoR İçin Sıfır Bilgi Kanıtları: Kullanıcıların herhangi bir hassas kullanıcı bilgisini ifşa etmeksizin tüm kullanıcıların yatırdıkları varlıkların PoR raporuna dâhil edildiğini doğrulamasına olanak tanıyan, müdahaleye karşı korumalı bir kriptografik yöntemdir.

Sıfır Bilgi Kanıtları Nelerdir?

Sıfır Bilgi Kanıtları, bir tarafın (kanıtlayıcı) başka bir tarafa (doğrulayıcı) bilginin kendisine dair herhangi bir detayı açıklamadan belirli bilgilere sahip olduğunu kanıtlamasını sağlayan güçlü bir kriptografik araçtır. Kullanılan karmaşık matematiksel algoritmalar sayesinde doğrulayıcının, kanıtlayıcının gerekli bilgiye sahip olduğundan emin olması sağlanırken, söz konusu bilgi de güvenli ve gizli tutulur. Temelde sıfır bilgi kanıtları, farklı tarafların herhangi bir hassas veriyi ifşa etmeden birbirlerinin bilgisine güven duymalarına olanak tanır.

Gelin bunu basit bir örnek üzerinden açıklayalım. Deniz’in (kanıtlayıcı) Seyhan’a (doğrulayıcı) çok gizli bir e-posta hesabının şifresini, söz konusu şifreyi ona ifşa etmeden, bildiğini kanıtlamak istediğini varsayalım. Sıfır bilgi kanıtının işleyişine benzer şekilde bunu kanıtlamak için Deniz örneğin Seyhan’dan e-posta hesabına gizli bir ifade göndermesini isteyebilir. Deniz daha sonra e-posta hesabına giriş yaparak Seyhan’ın gönderdiği gizli ifadenin ne olduğunu kontrol edebilir. Deniz, doğru gizli ifadeyi Seyhan’a açıklayabilirse, Seyhan Deniz’in e-posta hesabına erişimi olduğunu bilir ve bu durum, hesabın şifresi açıklanmadan onaylanmış olur. Ancak Deniz gizli ifadeyi Seyhan’a açıklayamazsa Seyhan, Deniz’in e-posta hesabının şifresini bildiğinden emin olamaz.

Bu örnek temel anlamda bir zk kanıtının ne olduğunu açıklamaktadır ancak elbette zk kanıtlarının pratikteki uygyulamaları matematiksel olarak çok daha karmaşıktır ve Rezerv Kanıtı doğrulamasında olduğu gibi belirli bilgilerin güven gerektirmeden doğrulanmasını sağlayan çok sayıda kriptografi içerir.

Sıfır Bilgi Kanıtları Rezerv Kanıtı’nı (PoR) Nasıl Geliştirebilir?

Şeffaflık ve güven konusunda önde gelen bir küresel borsa olarak OKX, Rezerv Kanıtı denetim sistemini daha da iyileştirmeye devam etmek için çalışmalarını sürdürmektedir. 2022 yılının kasım ayından bu yana OKX, istikrarlı bir şekilde aylık PoR raporları yayımlamış, Twitter Spaces’te şirket liderleriyle canlı AMA’lar düzenlemiş ve Merkle ağacı PoR programı için on binlerce adres yayımlayarak herkesin şirketin varlık akışlarını görüntülemesine olanak sağlamıştır. OKX PoR protokolü açık kaynak kodludur ve herkese açıktır, Github adresinden herkes tarafından erişilebilir ve ayrıca OKX varlıkları OKX Nansen Dashboard adresinden görüntülenebilir.

Önümüzdeki aylardan itibaren OKX, herhangi bir hassas kullanıcı bilgisini ifşa etmeden Rezerv Kanıtı denetimleri sağlamak amacıyla mevcut Merkle ağacı doğrulama sistemine ek olarak Sıfır Bilgi Kanıtlarını uygulamaya koyacaktır.

Bu sistemi uygulamak için OKX, tüm kullanıcı bakiyelerini içeren bir kriptografik hash oluşturacak ve ardından bu taahhüt hash’inin, kullanıcıların OKX’te tuttuğu varlık miktarına eşit veya daha yüksek olan bir zincir üstü net rezerv bakiyesine karşılık geldiğini gösteren bir Sıfır Bilgi Kanıtı üretecektir. Bu sistem, OKX’in ödeme gücünü ve tüm kullanıcı varlıklarının en az 1:1 oranında rezervini tuttuğunu, kullanıcılarının yatırma miktarları hakkında herhangi bir hassas bilgiyi ifşa etmeden şeffaf bir şekilde kanıtlamasına olanak tanıyacaktır.

Sıfır Bilgi Kanıtı, OKX gibi merkezî borsaların kullanıcılarının gizliliğinden ve güvenliğinden ödün vermeden ödeme güçlerini kanıtlamaları için güçlü bir kriptografik araç sağlar. Kullanıcılarının güvenini ve itimadını kazanmak için kararlılıkla çalışmakta olan OKX, Sıfır Bilgi Rezerv Kanıtı sistemini uygulamaya koyarak atacağı bu önemli adımla, şeffaflık konusunda sektördeki standartları yükseltmeyi hedeflemektedir. OKX’in Rezerv Kanıtı hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bakiyenizin 1:1 oranında rezervini tuttuğumuzu doğrulamak için aylık OKX PoR denetim raporlarımıza göz atabilirsiniz.

Rezervlerimizi Doğrulayın

Bu makale yalnızca bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Yatırım, vergi veya hukuk ile ilgili tavsiye verme amacı taşımamakta olup dijital varlıkların alınıp satılmasına veya bu varlıkların elde tutulmasına yönelik bir teklif olarak değerlendirilmemelidir. Sabit coinler de dâhil olmak üzere tüm dijital varlıklar yüksek derecede risk içerir, büyük fiyat dalgalanmaları sergileyebilir ve hatta tamamen kıymetsiz hâle gelebilir. Dijital varlıklarla al-sat yapmanın veya bu varlıklara sahip olmanın sizin için uygun olup olmadığını, kendi finansal durumunuz çerçevesinde dikkatlice değerlendirmeniz gereklidir. Kişisel durumunuz veya koşullarınıza ilişkin sorularınız için lütfen kendi hukuk, vergi veya yatırım uzmanınıza danışın.